Verschillende sprekers waren op drie oktober aanwezig tijdens het Capital Event #Amsterdam. Tijdens dit evenement werd uitgebreid stilgestaan bij het vluchtelingenvraagstuk. Ook journalist Bram Vermeulen sprak over migratie en zijn verbazing over de manier waarop het wordt aangepakt. “Zoveel landen zien het als een veiligheidsprobleem, en niet als een humanitair probleem.”
Bram Vermeulen woont al twintig jaar in Afrika, met een pauze van een aantal jaren in Istanbul, waar hij ook als correspondent werkte. Grenzen fascineren hem. Zo ging hij voor zijn tv-programma Sahara mee op patrouille tussen de kust van de Westelijke Sahara en de Canarische Eilanden. Daar varen de Spanjaarden met bootjes om toe te zien dat er geen migranten de kant op gaan van de Canarische Eilanden. Het resultaat: het aantal migranten dat de oversteek maakte naar de Spaanse eilanden voor de Afrikaanse kust ligt al jaren op nul. Een succesmodel, vinden andere landen. Zij noemen het dan ook ‘het Spaanse succes’.
Migranten zijn niet welkom, of ze nou hun thuisland verlaten om economische redenen of omdat ze er niet meer veilig zijn. De grenzen blijven voor hen gesloten en de routes er naar toe zwaarbewaakt. Ook al zijn de aantallen migranten klein, als het aan de Westerse landen ligt blijft iedereen waar die is. Bram Vermeulen merkt op dat de krampachtige verhouding hem verbaast. “Vroeger was iedereen in Afrika bezig met Aids en nu wordt migratie gezien als het grote probleem. Migratie lijkt wel het nieuwe Aids.”
Vermeulen verbaast zich ook over het feit dat migratie door veel regeringen wordt gezien als een veiligheidsprobleem, en niet als een humanitair probleem. En dus ligt de aanpak en de ‘oplossing’ bij het leger. Europese landen zetten militairen in om migratie aan te pakken, lees: tegen te houden. Insteek hierbij is het veilig houden van de eigen landen, en niet de landen die de mensen ontvluchten. De angst regeert: want de meeste Europese landen verdedigen hun militaire aanpak met het argument dat ze zo terroristen tegenhouden die anders mee zouden kunnen komen in die vluchtelingenstroom. Dat hiervoor harde cijfers en feiten ontbreken, doet er blijkbaar niet toe.
Intussen wordt de situatie voor de mensen die hun land ontvluchten omdat het simpelweg te gevaarlijk of onleefbaar is geworden, steeds lastiger. Of ze kunnen de oversteek naar Europa niet maken vanwege de militaire inzet, of ze grijpen naar onveilige routes of levensgevaarlijke manier om te reizen. Denk aan het bekende gammele bootje met een fake reddingsvest. En intussen spinnen mensensmokkelaars, die grof geld durven te vragen voor een dergelijke waanzinnige oversteek, hier goed garen bij.
Dat dit moet veranderen, daarover was waarschijnlijk iedere bezoeker van Capital Event #Amsterdam het wel over eens. En het was goed om tijdens dit evenement er nog eens bij stil te staan. Bij het soms vreemde beleid, politieke agenda’s en hoe dit alles de vluchteling niet helpt.
door Marie Cecile Beniers