Na het K-woord en het N-woord, is het misschien tijd dat we aan dit beruchte rijtje nog een woord toevoegen: het V-woord. Want er blijken nogal wat mensen negatieve connotaties met het woord ‘vluchteling’ te hebben, want dit V-woord bedoelen we namelijk. Het woord is de afgelopen jaren zo besmet geraakt dat velen het liever niet meer horen of gebruiken. Tijd voor actie!
Tijdens het Capital Event, dat op donderdag 3 oktober in Amsterdam werd gehouden, werd pijnlijk duidelijk dat het woord ‘vluchteling’ zo’n besmet woord is, dat we liever een ander woord ervoor gebruiken. Of anders gezegd: dat we béter een ander woord ervoor kunnen gebruiken. Horen ze ‘vluchteling’, dan denken ze ‘terrorist’ of ‘gelukszoekers’. Of ze zijn simpelweg ‘vluchtelingenmoe’ en willen er niets meer over horen.
Eerder gingen woorden als ‘allochtoon’ al voor. Maar door een woord te vervangen door een ander woord, poetsen we de issues eromheen niet weg. Wat lossen we er wel mee op? Dat de personen die we nu vluchtelingen noemen, hopelijk weer worden gezien voor wat ze zijn. Mensen. Want: news flash, vluchtelingen zijn mensen van vlees en bloed. En nee, het zijn niet allemaal terroristen of gelukszoekers. Vele van hen hebben noodgedwongen hun huis, goede leven, werk, familie en vrienden achtergelaten omdat het niet meer anders kon. Omdat het niet meer veilig was. Denk daar alsjeblieft aan wanneer je het weer woord ‘vluchteling’ hoort.
Vluchtelingen worden amper nog als mensen beschouwd. Dat is wat er vandaag de dag aan de hand is. Tijdens het Captial Event kwam het meerdere keren ter sprake. Het werd gezegd door de aanwezige vluchtelingen zelf, zoals de Syrische Zahra, die vanaf het podium de aanwezigen toesprak met: “We zijn vluchtelingen, maar we zijn ook gewoon mensen.” De woorden waren even pijnlijk als vanzelfsprekend. Natúúrlijk zijn zij ook mensen. Maar zo worden ze dus nauwelijks nog gezien.
Het werd ook gezegd door de aanwezige hulpverleners en journalisten. Zij waren te gast bij het Capital Event om mee te praten over het migratieprobleem. Zij hebben de situatie in de kampen met eigen ogen gezien en weten hoe groot het probleem is. Hoe schrijnend en slecht het leven in een kamp is. Dat dit gebeurt in Europa, dat we ervan weten en dat er niets wordt gedaan. Hoe dan? Want, het moet nog maar een keer worden gezegd, dit zijn óók mensen.
Het is voor sommigen een manier om om te gaan met het probleem. Door vluchtelingen niet te beschouwen als mensen, is het voor hen makkelijker om weg te kijken van de problematische en uitzichtloze situatie waarin vluchtelingen verkeren. Maar laten we het allemaal alsjeblieft niet meer beschouwen als een ver van mijn bed show, want daarvoor is het veel te dichtbij. Dit gebeurt in Europa, op een paar uurtjes vliegen! En het gebeurt met mensen zoals jij en ik. Mensen! Laten we ze zo weer beschouwen en vooral: laten we ze zo ook behandelen. Mee hulp aanbieden zou een mooi begin zijn. Hun uitzichtloze situatie veranderen door het buitenlands beleid aan te pakken, een logisch vervolg.
door Marie Cecile Beniers